Przegląd Podatku Dochodowego nr 13 (277) z dnia 1.07.2010

Definicja reprezentacji i reklamy

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą ponoszą szereg wydatków dotyczących reprezentacji i reklamy. Rozróżnienie pojęć „reprezentacja" i „reklama" jest istotne, gdyż wpływa na właściwą kwalifikację wydatków poniesionych na te cele, na gruncie ustaw o podatku dochodowym. Wydatki na reklamę stanowią bowiem koszty uzyskania przychodów, natomiast wydatki na reprezentację kosztów takich nie stanowią. Rozróżnienie przedmiotowych pojęć niejednokrotnie sprawia podatnikom problemy. Pomocne w ich rozwiązaniu mogą okazać się interpretacje tych pojęć dokonane na tle przedstawionych w tym opracowaniu stanów faktycznych.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji reprezentacji i reklamy. Z uwagi na to organy podatkowe przyjmują wykładnię językową tych pojęć, odwołującą się do ich potocznego rozumienia. I tak, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 10 lutego 2010 r., nr IPPB5/423-771/09-4/JC stwierdził, że przy „(...) definicji pojęcia »reklama«, należy posłużyć się wykładnią językową. Zgodnie z definicją zawartą w Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007) reklamą jest »działanie polegające na zachęcaniu potencjalnych klientów do zakupu określonych towarów i usług«. Reklamą jest też »napis, rysunek, plakat, film itp. służące temu celowi«. Za reklamę należy więc uznać rozpowszechnianie informacji o danym towarze, w celu zwrócenia na niego uwagi i zachęcenia do zakupu. Reklama polega na rozpowszechnianiu informacji o zaletach i wartościach towarów, miejscach ich nabycia, chwaleniu kogoś i zalecaniu czegoś, prezentowaniu danego towaru, danej usługi, marki, cech jakościowych, użytkowych lub konsumpcyjnych, zalet technicznych, estetycznych lub zdrowotnych, rozwiązań nowoczesnych, modnych czy nawet prowokujących, aby skłonić jak największą liczbę potencjalnych nabywców do zakupu lub korzystania z usługi. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje również terminu »reprezentacja«, dlatego też ponownie należy posłużyć się wykładnią językową. Pod pojęciem reprezentacji rozumie się natomiast »okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną« - Uniwersalny słownik języka polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przyjąć należy, iż reprezentacja to występowanie w imieniu firmy, wiążące się z okazałością, w celu wywołania dobrego wrażenia. Obejmuje ona swym pojęciem działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi. W określeniu »reprezentacja« mieści się więc takie działanie podatnika, które ma na celu stworzenie (utrwalenie) właściwego wizerunku firmy".

Podobne stanowisko zostało zawarte m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 grudnia 2009 r., nr ITPB3/423-560/09/PS oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 lutego 2008 r., nr ILPB3/423-239/07-3/MC.

Jak przyjął Naczelnik Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie w postanowieniu z 24 września 2007 r., nr PD.423-53b/07: „W praktyce podatkowej utrwalił się pogląd, iż reprezentacją są takie działania, które polegają na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z przyjmowaniem i utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów, zakupy kwiatów i upominków wręczanych z okazji uroczystości itp. Reklama natomiast to działanie celowo kształtujące popyt na dane towary lub usługi poprzez upowszechnianie wiedzy o ich celach i przeznaczeniu mające na celu zachęcanie potencjalnych nabywców tych towarów lub usług do zakupu produktu lub usługi tego właśnie podmiotu gospodarczego".

W większości interpretacji indywidualnych prawa podatkowego organy podatkowe dokonują wykładni pojęć reprezentacji i reklamy, na podstawie wskazanych definicji. Rozróżnienie wydatków na reprezentacyjne i reklamowe ma wpływ na zasady zaliczenia określonego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Generalną zasadą jest zaliczanie wydatków na reklamę - o ile są spełnione wymienione w art. 15 ust. 1 updop i art. 22 ust. 1 updof warunki - do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast wydatki poniesione na reprezentację nie stanowią kosztów podatkowych, z uwagi na brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof. W myśl tych przepisów, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.